Wydziedziczenie to nie tylko pozbawienie prawa do dziedziczenia, ale również pozbawienie prawa do zachowku. Zgodnie z Kodeksem Cywilnym możliwe jest ono tylko wówczas, gdy istnieje odpowiednia przyczyna, wskazana w przepisach prawa. Aby miało ono skutek prawny, musi zostać dokonane w testamencie, który wyraźnie określa przyczynę takiego działania. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny i formy wydziedziczenia.
Formy wydziedziczenia
Wydziedziczenie często bywa mylone z pominięciem osoby w testamencie. Testament może rzeczywiście wyłączyć osobę od dziedziczenia, ale nie oznacza to automatycznie pozbawienia jej prawa do zachowku. Skuteczne wydziedziczenie wymaga wyraźnego wskazania przyczyny, zgodnej z przepisami prawa.
Zachowek
Zachowek to część majątku, która należy się zstępnym, małżonkowi lub rodzicom spadkodawcy. Jeśli osoba uprawniona do zachowku nie dostanie swojej części majątku, może domagać się od spadkobierców zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej. Wydziedziczenie pozbawia tej osoby prawa do zachowku.
Wydziedziczenie a dalsi zstępni
Osoba, która została wydziedziczona, traktowana jest tak, jakby nie dożyła otwarcia spadku. W takim przypadku, w jej miejsce wchodzą dalsi zstępni, którzy mogą ubiegać się o zachowek. Warto więc dobrze przemyśleć skutki wydziedziczenia, ponieważ mogą one prowadzić do konieczności wypłacenia większego zachowku.
Wydziedziczenie częściowe
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie ma możliwości częściowego wydziedziczenia. Spadkodawca może albo całkowicie wydziedziczyć osobę, albo tego nie zrobić wcale.
Niegodność dziedziczenia
Niegodność dziedziczenia jest orzekana przez sąd po śmierci spadkodawcy. Natomiast wydziedziczenie jest decyzją samego spadkodawcy, wyrażoną w testamencie.
Forma wydziedziczenia
Aby wydziedziczenie miało skutek prawny, musi być zapisane w ważnym testamencie. Ważne jest wskazanie przyczyny wydziedziczenia oraz jej uzasadnienie. Testament można sporządzić w różnych formach przewidzianych przez prawo, ale warto skonsultować się z prawnikiem, by upewnić się, że będzie on zgodny z wymaganiami prawnymi.
Przyczyny wydziedziczenia według polskiego prawa
Kodeks cywilny w artykule 1008 wymienia trzy główne przyczyny wydziedziczenia:
- uporczywe postępowanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego,
- popełnienie umyślnego przestępstwa przeciwko spadkodawcy lub jego bliskim,
- uporczywe niedopełnianie obowiązków rodzinnych względem spadkodawcy.
Przyczyna wydziedziczenia musi być uzasadniona, jak również powinna wynikać z zawinionego działania osoby, która ma zostać wydziedziczona. Krótkotrwałe konflikty czy niezawinione zachowania nie są wystarczającą podstawą do tego kroku.
Wydziedziczenie to złożona kwestia w prawie spadkowym, która wymaga precyzyjnego uzasadnienia oraz właściwego sporządzenia testamentu. Warto zatem skorzystać z porad prawnych, aby mieć pewność, że testament będzie skuteczny i zgodny z przepisami. W mojej kancelarii we Wrocławiu zajmuje się właśnie takimi kwestiami – udzielam konsultacji stacjonarnie, a także online. Zapraszam!