Śmierć członka rodziny to niewątpliwie wstrząsające przeżycie, szczególnie jeśli byliśmy z tą osobą blisko. Niestety mimo żałoby mamy obowiązek zająć się kwestiami spadku, który zmarły po sobie pozostawił. Według polskiego prawa spadkobiercy mają możliwość odrzucenia spadku w ciągu sześciu miesięcy od dnia uzyskania tytułu do dziedziczenia majątku. W życiu zdarzają się różne sytuacje, dlatego może okazać się, że spadkobierca nie złożył oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie. Co wówczas zrobić, jeśli nie chcemy odziedziczyć długów po spadkodawcy, a także uchylić się od konsekwencji prawnych niezłożenia takiego wniosku?
Oświadczenie woli – kiedy można je złożyć?
Osobom, które nie wywiązały się z obowiązku złożenia oświadczenia o odrzucenie spadku w ciągu sześciu miesięcy, przysługuje prawo do uchylenia się od skutków prawnych. W jaki sposób? Warto wówczas rozważyć złożenie do sądu takiego wniosku przy jednoczesnym złożeniu oświadczenia o odrzuceniu spadku.
Oświadczenie można złożyć wyłącznie wtedy, kiedy doszło do groźby lub błędu, co oznacza, że jeśli spadkobierca po prostu zapomniał dopilnować formalności, automatycznie dziedziczy majątek wraz z dobrodziejstwem inwentarza. Również w przypadku, gdy taka osoba tłumaczy się nieznajomością prawa spadkowego, dziedziczy spadek po zmarłym.
Przesłanki do powołania się na błąd
Istnieją trzy przesłanki umożliwiające powołanie się na błąd podczas składania oświadczenia w sądzie:
- należy udowodnić, że był to błąd istotny, czyli np. brak wiedzy o określonych aktywach zmarłego albo błędne oszacowanie elementów spadku,
- nie może on być rezultatem lekkomyślności, co oznacza, że spadkobierca powinien dołożyć wszelkich starań, aby sprawdzić, jaka jest wartość oraz co wchodzi do masy spadkowej (jeśli spadkodawca ukrył swoje długi i po jego śmierci ciężko ustalić stan jego zadłużenia, można wówczas powołać się na błąd, składając oświadczenie woli),
- osoby dziedziczące majątek zobligują się do złożenia wniosku o uchylenie się od konsekwencji prawnych niezłożenia wniosku o odrzucenie spadku w terminie jednego roku od dnia wykrycia błędu.
Przywrócenie terminu do odrzucenia spadku – czy to możliwe?
Ważne jest, aby pamiętać o tym, że w polskim prawie spadkowym nie ma czegoś takiego, jak przywrócenie terminu do odrzucenia spadku. Podczas rozprawy w sądzie rejonowym zgodnym z ostatnim miejscem zamieszkania spadkodawcy sąd zatwierdza wniosek spadkobierców o uchylenie się od konsekwencji i jednocześnie przyjmuje ich oświadczenia o odrzuceniu spadku.
W Kancelarii Radcy Prawnego Anny Raab zajmuję się prawem spadkowym i oferuję profesjonalną pomoc w złożeniu takiego wniosku. Jeśli chcesz skorzystać z moich usług, skontaktuj się ze mną osobiście, telefonicznie bądź online. Zapraszam!